Mijn herinneringen aan de Via Francigena zijn levendig en kleurrijk, alsof ik pas gisteren het testimonium ophaalde bij de Sint-Pieter in Rome. Een vriendin en ik besloten om deze oude pelgrimstocht te maken op de elektrische fiets. Aangezien je verschillende bergketens moet oversteken, was dit een goede keuze.
De Via Francigena, deze bezielde weg, strekt zich uit over meer dan 1.800 kilometers van Canterbury, Engeland, tot het hart van Rome, Italië. Wij besloten echter de tocht in Calais te beginnen. Het stukje tussen Canterbury en Dover bewaren we voor een andere keer.
Deze historische en culturele pelgrimsroute is eeuwenlang door miljoenen voeten bewandeld. De populariteit van pelgrimeren lijkt de laatste jaren te groeien, met steeds meer mensen die op zoek zijn naar persoonlijke bezinning of een avontuurlijke uitdaging. Voor velen is de Via Francigena een onontgonnen terrein, wachtend om ontdekt te worden.
Mocht je de route te lang vinden, kijk dan eens bij de Europese Pelgrimsroutes of er een alternatief is dat beter bij je past.
Geschiedenis van de Via Francigena
Het verhaal van de Via Francigena begint in de middeleeuwen, toen het diende als de belangrijkste route voor pelgrims die op weg waren naar Rome, de stad van de apostel Petrus. Deze weg was niet alleen een pelgrimsroute, maar ook een cruciale handels- en culturele as die het noorden en het zuiden van Europa verbond.
Maar hoe kwamen we aan deze gedetailleerde route?
We moeten dankbaar zijn voor de aartsbisschop van Canterbury, Sigeric de Ernstige, die in de 10e eeuw op bedevaart ging naar Rome om zijn pallium te ontvangen – een teken van zijn gezag van de Paus. Hij beschreef nauwkeurig de terugreis naar Engeland en zijn verslag heeft ons een gedetailleerde route nagelaten, bestaande uit 79 etappes.
Hoewel de route door de eeuwen heen is veranderd, blijft de essentie hetzelfde: een spirituele en culturele verbinding tussen mensen, plaatsen en tradities. Voor mij, en voor vele anderen, is het wandelen of fietsen over de Via Francigena een moderne manier om in contact te komen met dit rijke verleden.
Camino lopen zonder blessures
volg je droom
Droom jij ervan om de Camino, het Pieterpad, de PCT of een andere mooie wandeltocht te maken?
Train wanneer jij wilt
Wil je zelf bepalen wanneer je op pad gaat en niet afhankelijk zijn van een groepstraining?
Verbeter je techniek
Wil je je wandeltechniek verbeteren om nog makkelijker en verder te wandelen?
Route en hoogtepunten
De stad Calais was de perfecte plek om deze pelgrimsreis te beginnen. Vanaf daar nam de route ons mee langs enkele van de mooiste landschappen van Frankrijk, voordat we naar Zwitserland en uiteindelijk naar Italië reisden. De Via Francigena in Frankrijk meandert door het glooiende platteland van Noord-Frankrijk, langs landbouwvelden en pittoreske dorpjes, zoals Arras, met zijn prachtige pleinen omringd door Vlaamse barokhuizen. We volgden de meanderende rivieren en doorkruisten velden van goudgeel koren, die wiegden in de zachte zomerwind. De volgende grote stad op onze reis was Reims, het kloppende hart van de Champagnestreek. Hier konden we de prachtige kathedraal van Reims bewonderen, waar de Franse koningen werden gekroond. Daarnaast was het een genot om de lokale champagnehuizen te verkennen en te genieten van de sprankelende wijn. Na Reims vervolgden we onze weg zuidwaarts, door bossen en open velden, tot we bij de uitlopers van de Alpen kwamen. Hier werd de weg uitdagender, maar ook spectaculairder. We staken de Grote Sint-Bernardpas over, een van de hoogste wegen in de Alpen, die ons een ongelooflijk uitzicht bood op de omringende bergtoppen.
Na het oversteken van de Alpen arriveerden we in Italië, waar we getrakteerd werden op een nieuwe reeks prachtige landschappen en steden.
Vanaf Aosta begint de Via Francigena de Italiaanse Apennijnen te doorkruisen. De reis wordt gekenmerkt door een afwisseling van stijgingen en afdalingen, maar de landschappen zijn betoverend en de uitdagingen onderweg worden rijkelijk beloond door het adembenemende uitzicht. Aosta zelf, omringd door hoge bergen, staat bekend om zijn Romeinse ruïnes, waaronder de imposante boog van Augustus.
Vervolgens doorkruist de route de regio Piëmont, waar de pelgrims de mogelijkheid hebben om beroemde wijnstreken zoals Langhe en Monferrato te bezoeken. Het landschap is hier pittoresk met glooiende heuvels bezaaid met wijngaarden.
Na Piëmont komt de Via Francigena in Lombardije en dan in Emilia-Romagna. Hier verandert het landschap opnieuw, met de uitgestrekte vlaktes van de rivier de Po en steden vol historische charme, zoals Piacenza en Parma, bekend om hun artistieke erfgoed en culinaire tradities.
Na de kruising van de Cisa-pas, een van de uitdagendste delen van de reis, bereiken pelgrims eindelijk Toscane. Dit gebied is misschien wel een van de meest geliefde en wordt gekenmerkt door schilderachtige heuvels, cipressen en prachtige middeleeuwse steden zoals Lucca, San Miniato en Siena. Siena, een juweel van middeleeuwse architectuur, ligt precies in het midden tussen Florence en Rome en biedt pelgrims de kans om een stad te bezoeken die op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat en bekend staat om haar Palio, een historische paardenrace.
Ten zuiden van Siena begint de laatste etappe van de Via Francigena, door de regio Lazio, naar Rome. Deze route omvat enkele van de meest afgelegen en ongerepte gebieden van de reis, met vulkanische meren, oude Etruskische paden en uitgestrekte natuurgebieden.
Na de rust en schoonheid van het Italiaanse platteland kan de overgang naar de bruisende metropool Rome voor velen een schok zijn. Mijn vriendin en ik hadden zeker wat tijd nodig om ons aan te passen aan het hectische tempo van de stad. De drukte en geluiden van het verkeer waren een schril contrast met de stilte en rust van de paden die we de afgelopen weken hadden bereden.
We waren diep onder de indruk van de culturele rijkdommen van Rome. Ik heb een artikel geschreven over Rome en het Vaticaan als pelgrimsoord. Het moment dat we op het Sint-Pietersplein stonden, was overweldigend. De majestueuze Sint-Pietersbasiliek, met zijn prachtige architectuur en kunst, was een waardige bestemming na onze lange reis. Binnen in de basiliek waren we sprakeloos van de prachtige fresco’s, de indrukwekkende koepel ontworpen door Michelangelo en het gevoel van diepe spiritualiteit.
We hebben een kaarsje gebrand als dank voor de prachtige reis die we zonder problemen hadden afgelegd en een paar dagen de tijd genomen om deze geweldige stad beter te leren kennen.
Populariteit van de Via Francigena
Onder het genot van een glaasje wijn op Piazza Navona, bespraken we hoe populair de route tegenwoordig is. Weet je, de Via Francigena is echt een levende, ademende route die steeds meer aan belang wint, zowel als pelgrimstocht als toeristische bestemming. Het is verbazingwekkend om te bedenken dat niet zo heel lang geleden, deze route slechts een voetnoot in de geschiedenis was, in de schaduw van de bekendere Camino de Santiago.
Maar er zijn de laatste jaren behoorlijk wat inspanningen geleverd om de Via Francigena nieuw leven in te blazen. Verschillende organisaties en initiatieven, zoals de “European Association of the Via Francigena”, hebben hard gewerkt aan het behoud en de promotie van de route. Ze hebben geholpen om het pad beter te markeren, zodat pelgrims zoals wij het gemakkelijker kunnen volgen. Ze hebben ook samengewerkt met lokale gemeenschappen om accommodaties en diensten voor pelgrims te verbeteren.
Dit alles heeft ertoe geleid dat de Via Francigena steeds meer erkenning krijgt. Het aantal pelgrims dat de route jaarlijks volgt, is aanzienlijk gestegen. En het is niet alleen een spirituele reis meer. Veel mensen lopen de route nu om te genieten van de prachtige landschappen, de historische steden en dorpen, en de unieke cultuur en gastronomie van de regio’s die de route doorkruist.
Wat betreft de toekomst van de Via Francigena, geloof ik dat er veel potentieel is. Met de voortdurende inspanningen om de route te verbeteren en te promoten, zullen waarschijnlijk steeds meer mensen ervoor kiezen om deze te volgen. Ik kan me voorstellen dat er meer faciliteiten en diensten voor pelgrims zullen komen, zoals meer accommodaties, betere bewegwijzering en misschien zelfs digitale gidsen of apps om pelgrims te helpen hun reis te plannen en te navigeren.
Ik denk dat het belangrijkste is dat we deze prachtige route blijven respecteren en waarderen. De Via Francigena is niet alleen een pad om te wandelen; het is een levend stukje geschiedenis dat ons verbindt met het verleden en ons herinnert aan de tijdloze menselijke behoefte aan reizen, ontdekking en spirituele groei.
Plannen van je pelgrimstocht
Het plannen van een tocht langs de Via Francigena kan een behoorlijke onderneming zijn, maar met de juiste voorbereiding en een beetje kennis, wordt het een onvergetelijke ervaring. Mijn vriendin en ik maakten de reis op onze elektrische fietsen, een aanpak die ik iedereen die een beetje extra steun kan gebruiken aanraad. Het is een prachtige manier om de route te ervaren, vooral als je, zoals wij, op leeftijd bent.
Allereerst is timing belangrijk. De beste tijden om de Via Francigena te volgen zijn in het late voorjaar (april-juni) en vroeg in de herfst (september-oktober). De temperaturen zijn dan aangenaam en het is doorgaans minder druk. Onze laatste etappe van Aosta naar Rome in september en oktober was geweldig, met heerlijke temperaturen en de kleurrijke tinten van de herfst.
Training
Voorbereiding op de tocht is essentieel om een succesvolle wandelervaring te hebben. Op deze website vind je waardevolle informatie en tips over trainen voor een voettocht. Neem bijvoorbeeld een kijkje op de pagina “Trainen voor een voettocht naar Santiago de Compostela“. De tips die ik daar geef, kun je ook gebruiken voor deze tocht.
Als je behoefte hebt aan goede, professionele adviezen, dan raad ik je aan de training van DeWandeltrainer.nl te overwegen. Je ontvangt niet alleen trainingsschema’s, maar ook waardevolle tips en adviezen van experts, specifiek gericht op de Camino en andere meerdaagse wandeltochten.
Uitrusting
Je uitrusting zal enigszins variëren, afhankelijk van of je loopt of fietst. Wandelaars zullen stevige wandelschoenen, een lichte rugzak, ademende kleding, zonbescherming en natuurlijk voldoende water nodig hebben. Voor degenen die net als wij op de fiets gaan, is een betrouwbare fietsnavigatie onmisbaar. Het hielp ons om onze weg te vinden en hielp ook bij het plannen van onze dagelijkse afstanden.
Het vinden van onderdak kan in sommige gebieden een uitdaging zijn. Er zijn talloze opties, variërend van pelgrimsherbergen en campings tot hotels en bed & breakfasts. In sommige delen van de route waren de accommodaties beperkt, dus waren we blij dat we vooraf hadden geboekt. Over het algemeen zou ik aanraden om van tevoren te boeken, vooral tijdens het hoogseizoen en in de meer afgelegen gebieden.
Er is een goed systeem van markeringen, kaarten en gidsen beschikbaar om pelgrims te helpen hun weg te vinden. De route is over het algemeen gemarkeerd met de karakteristieke wit en rood gekleurde bordjes, vaak voorzien van een gestileerde pelgrim. Er zijn ook verschillende boeken en online bronnen die gedetailleerde kaarten en beschrijvingen van de route bevatten. Het is aan te raden om van tevoren vertrouwd te raken met de route en altijd een kaart of gids bij de hand te hebben.
Of je nu te voet gaat of op de fiets, de Via Francigena is een prachtige reis die je nooit zal vergeten. Met de juiste voorbereiding en een beetje avontuurlijke geest, wacht je een ervaring vol rijke geschiedenis, adembenemende landschappen en hartelijke ontmoetingen.
Via Francigena voor de oudere pelgrim
Het ervaren van de Via Francigena is absoluut haalbaar voor oudere avonturiers, maar het is belangrijk om rekening te houden met enkele specifieke overwegingen om ervoor te zorgen dat de reis zo plezierig en veilig mogelijk is.
- Fysieke voorbereiding: Hoewel een elektrische fiets veel van de belasting van de heuvelachtige delen kan wegnemen, is het nog steeds van belang om fit te zijn en te blijven. Overweeg om enkele maanden voordat je vertrekt een regelmatig trainingsprogramma te volgen.
- Medisch advies inwinnen: Het is belangrijk om voorafgaand aan de pelgrimstocht een medisch onderzoek te ondergaan en advies in te winnen van een arts om je geschiktheid voor de reis te beoordelen.
- Gebruik hulpmiddelen: Als je loopt, neem dan lichtgewicht wandelstokken mee. Comfortabele schoenen zijn een must.
- Plan voldoende rust: Het is van cruciaal belang om jezelf niet te overbelasten. Plan voldoende rustdagen en zorg voor een comfortabele plek om ’s nachts uit te rusten. Onthoud dat de reis net zo belangrijk is als de bestemming.
- Wees flexibel: Wees bereid om je planning aan te passen aan je energieniveau en gezondheid. Als je op een dag minder ver wil reizen, is dat helemaal prima.
- Reis licht: Probeer niet te veel mee te nemen. Elke kilo telt, ook op de fiets.
- Vind steun in de gemeenschap: Je zult waarschijnlijk medepelgrims ontmoeten langs de weg. Dit kan een geweldige bron van morele steun en gezelschap zijn.
- Respecteer je grenzen: Luister naar je lichaam. Als je pijn hebt, rust dan uit of zoek medische hulp.
- Verken alternatieve opties: Je hoeft niet de hele route te lopen of fietsen. Je kunt ervoor kiezen om kortere etappes te doen, of om bepaalde delen met het openbaar vervoer af te leggen.
Bovenal, onthoud dat het doel van de reis is om te genieten van de ervaring. Het is geen race, en het is belangrijker om de reis veilig en aangenaam te voltooien dan om snel te eindigen. De Via Francigena is een pad van vreugde en ontdekking, ongeacht je leeftijd of snelheid.
Tot slot
En dit, lieve lezers, is de essentie van de Via Francigena. Deze historische en spirituele pelgrimsroute, die zich uitstrekt over kilometers en eeuwen, is een ervaring als geen ander. Het is een reis door adembenemende landschappen, charmante steden, en bovenal, door de geschiedenis zelf. Het is een geweldig alternatief voor de Camino naar Santiago de Compostela, die aan zijn eigen populariteit ten onder dreigt te gaan.
De Via Francigena is niet alleen een pad, maar een levenservaring, een ontdekkingsreis van zelfreflectie en spirituele groei. Het is een pelgrimsroute zoals deze bedoeld is. Het is een route die het mogelijk maakt om langzaam te reizen, om de omgeving in je op te nemen, om te verbinden met anderen en met jezelf.
In deze moderne tijden, waarin het leven vaak hectisch en overweldigend kan zijn, biedt de Via Francigena een broodnodig toevluchtsoord. Het is een kans om terug te keren naar een eenvoudiger ritme van het leven, om de schoonheid van de natuur te waarderen en om te genieten van de rijke cultuur en geschiedenis die deze route biedt.
Ik raad je van harte aan om de Via Francigena zelf te ervaren. Of je nu kiest voor wandelen of fietsen, of je nu de hele route doet of slechts een deel ervan, de reis zal je ongetwijfeld verrijken en inspireren. Het zal een avontuur zijn dat je niet snel zult vergeten en waarvan je nog lang na je terugkeer de vruchten zult plukken.
Dus, wanneer begin jij aan je reis langs de Via Francigena?
Als je toch naar Santiago de Compostela wil pelgrimeren, maar de grote drukte wilt vermijden, dan kun je misschien één van de alternatieve routes naar Santiago kiezen.
Je zou de tocht van Canterbury naar Rome kunnen combineren met “The Pilgrims Way“. Deze route gaat van Winchester tot Canterbury.
