Een pelgrimspaspoort of credential is het reisdocument van een pelgrim. Op iedere plek die de pelgrim aandoet, kan hij een stempel in zijn paspoort (laten) zetten. Deze stempels vormen het bewijs van de reis die de pelgrim heeft afgelegd. Een pelgrimspas is ook een identiteitspapier. Vaak kun je op vertoning van dit document hulp en ondersteuning krijgen van de lokale autoriteiten.
Voordat ik mijn eerste pelgrimstocht maakte, drong mijn vriendin erop aan dat we een pelgrimspaspoort moesten hebben. Ik vond het stempeltjes verzamelen aanvankelijk kinderachtig, maar het pelgrimspaspoort vormt nu een mooie herinnering aan een onvergetelijke reis.
Voorwaarde voor een pelgrimsbewijs.
Aan de hand van de stempels in je pelgrimspaspoort wordt bepaald of je in aanmerking komt voor het pelgrimsbewijs. (Compostelaat of Testimonium). Een compostelaat (Santiago de Compostela) ontvang je als je minimaal 100 km hebt gelopen of 200 km hebt gefietst. Een Testimonium (Rome) ontvang je als je de tocht hebt gelopen vanaf Acquapendente (150 km) of gefietst van Lucca (400 km).
De geschiedenis van een pelgrimspas
Het pelgrimspaspoort stamt al uit de middeleeuwen. Omdat de reis van een pelgrim gevaarlijk was, werd de pas ontworpen als bewijs voor de pelgrim dat hij onderweg was naar een heilige bestemming. Hiermee kon hij onderweg bepaalde privileges ontvangen, zoals bescherming, onderdak en eten. Ook toen diende het paspoort als bewijs dat de eigenaar ervan de pelgrimstocht (vaak als boetetocht) heeft gemaakt.
Hoe werkt een pelgrimspas?
In iedere plaats waar je overnacht of passeert, vraag je om een stempel. Wij vonden het fijn om daarvoor een kerk of kathedraal te bezoeken. Als dat niet mogelijk was, vroegen we een stempel van het hotel of de herberg waar we overnachtten. Ook het plaatselijke toeristenbureau is altijd bereid een stempel te zetten. Zorg ervoor dat je de stempel voorziet van plaats en datum (als dat niet uit de stempel zelf blijkt).
Aan het eind van de tocht laat je het paspoort zien op het pelgrimskantoor. Zij kijken dan of je voldoet aan de voorwaarden van de tocht.
Waar koop je een pelgrimspas?
Het is belangrijk dat je een officieel pelgrimspaspoort koopt. Deze paspoorten worden alleen uitgegeven door organisaties die door het bisdom zijn geaccrediteerd. Voor de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela kun je onder andere terecht bij het Nederlands Genootschap van Sint Jacob. Je kunt lid worden van dit genootschap. Je ontvangt dan niet alleen het paspoort, maar je geniet van allerlei voordelen. Zelf heb ik de pas in Utrecht opgehaald. Alleen al het gesprek met één van de vrijwilligers was een mooie ervaring. Wat een toewijding en bereidwilligheid om verhalen te delen!
Als je naar Rome wilt, kun je lid worden van De Vereniging Pelgrimswegen naar Rome. Zij geven een eigen pelgrimspaspoort uit. Dit paspoort wordt alleen uitgereikt aan leden van de vereniging. Ook hun website staat vol praktische informatie voor de pelgrim.
Is een paspoort verplicht?
Aanvankelijk was ik nogal sceptisch om met een stempelkaart op pad te gaan. Mijn reisgenote had een andere mening. Onderweg werden de voordelen van de pelgrimspas steeds duidelijker, vooral bij het zoeken naar overnachtingen in Spanje en Italië. Nu ben ik blij met mijn paspoorten en de prachtige stempels die er in staan. Aan de andere kant weet ik niet of ik dit voor een volgende tocht ook zou doen. Uiteindelijk gaat het om de reis en niet om het bewijs dat je het hebt voltooid.
Andere veelgestelde vragen...
Een voorbeeld van een pelgrimspas
